“Die woord wat aan Jesaja, seun van Amos, geopenbaar is in verband met Juda en Jerusalem.” Dit is die Woord wat ons gesien het. In die Skrif is dit deur die Woord dat ons sien. En hy het dit gesien aangaande Juda en Jerusalem. Die bedoeling is dat ons aandag getrek word deur hierdie hoofstukke soos wat ‘n mens se aandag getrek word deur ‘n film. Ons moet hierdie woorde sien en hierdie woorde voel.
En watter verhaal is dit wat ons gaan volg? Dit is die verhaal van God se uitverkiesende liefde. God se liefde wat die volk se harte breek en hulle vernuwe sodat hulle word wie hulle veronderstel was om te wees.
God se volk word wie Hy belowe hulle sou wees:
1. Die ideale Jerusalem
2. Die werklike Jerusalem
3. Die nuwe Jerusalem
Hoop: Die ideale Jerusalem (2:2-5)
In vers 2 het ons die feit van wat sal wees: “In die laaste dae sal die berg van die HERE se huis stewig staan as die hoogste van die berge; hy sal bo die heuwels uittroon. Al die nasies sal daarheen stroom.” Liewe gemeente, in die geskiedenis van die kerk – en selfs in hierdie preek – sal dit 'n lyn wees om vas te hou. Hoekom? Want die huidige situasie lyk anders as die werklikheid wat beloof word. Dit is die lig wat Israel veronderstel was om te wees! Maar soos ons sal sien was hulle nie – en kon hulle inderdaad nie – so wees nie. Maar God se volk werk altyd daaraan om die toekoms in die hede te bring deur gebed en afhanklikheid. Daarom gee Jesaja hierdie visioen aan hulle. Daarom het ons hierdie visie. Ons lewe in hierdie laaste dae. God alleen is verhewe. En die instroming van die nasies is hier.
Ek hou van wat Jesaja sê: “baie volke sal gaan en sê: ‘Kom, laat ons optrek na die berg van die HERE, na die huis van die God van Jakob, sodat Hy ons van sy paaie kan leer, en ons sy weë kan volg.’ “ Al die nasies (v. 2), baie volke (v.3). Ek het onlangs gehoor dat Afrika so vinnig groei dat hulle 80 nuwe pastore per dag nodig het! Kom! Die woord is uit! Daar is 'n berg van hoop, van vrede, van liefde, van geregtigheid!! Kom saam met my – sodat hy ons van sy paaie kan leer. Sjoe! Sien julle dit raak? Dat God hulle kan leer. God self sou hulle kom leer!
As julle nog wonder, Bellville, dit is ons van wie Hy praat. Julle het vanoggend gesê: Kom, laat ons optrek na die berg van die HERE. Die Gees is uitgestort! Jesus sê self vir sy dissipels in Johannes 14:26: “Die Parakleet, die Heilige Gees, wat die Vader in my Naam sal stuur, Hy sal julle in alles onderrrig en julle aan alles herinner wat Ek vir julle gesê het.” God leer hulle van Sion af, van die berg wat verhewe is tot in die hemel waar die Koning regeer! Ons het vanoggend tot by berg Sion gekom!
En sien julle daardie beloftes van vrede in vers 4 – weer 'n belofte wat deur God se geregtigheid kom! En wat 'n belofte van vrede! Nasionalisme word opsy geskuif – etnisiteit word opsy geskuif. Ons sukkel steeds in hierdie land. Daar word gesê die kerk op Sondae is steeds die mees gesegregeerde plek in Suid-Afrika. Mense uit elke taal, stam en nasie moet bymekaar kom om van die HERE te leer; die middele van oorlog, die praktyk van oorlog en die mentaliteit van oorlog sal nie meer wees nie. Daardie vrede het begin hier in die koninkryk van Christus in die kerk! Ons kan die vrede van God geniet! Soos wat ons die weg van nederige liefde geleer word, die weg van die Koning deur die Koning self deur sy Woord en Gees!
Maar om die nasies te laat kom, moet die volk van God eers in sy lig wandel. Let op: daar staan nie stap NA sy lig nie, maar IN sy lig. Sy genade en liefde is reeds uitgestort – ons hoef nie te werk om dit te kry nie. “Kom, laat ons leef in die lig van die HERE!” Daar is nie ‘n meer heerlike lig om in te loop nie, Bellville. Kom, laat ons wandel in die lig van die HERE.
Johannes 3:19-21 sê: “En dit is die oordeel: Die lig het in die wêreld gekom, maar die mense het die duisternis liefgehad bo die lig, omdat hulle dade boos was. Want elkeen wat kwaad doen, haat die lig en kom nie na die lig nie, sodat sy dade nie aan die kaak gestel kan word nie. Maar wie volgens die waarheid leef, kom na die lig, sodat sy dade beknd kan word, dat hulle in God gedoen is.”
Kom stap in die lig! Die lig het in die wêreld gekom! Die Heilige het gekom – Jesaja het Hom net van ver af gesien. Maar ons aanskou Hom. En dit is in die lig van sy heiligheid dat ons sien wie ons is. Dit is die visie waarnatoe ons werk. God is getrou en Hy sal dit doen. Maar so dikwels pas die werklikheid nie by die ideaal nie. En Jesaja gee hierdie visioen aan die begin om die skerp kontras aan te toon tussen wie God wou hê hulle moes wees en wie hulle was.
Oordeel: Die werklike Jerusalem (2:6-4:1)
Die uitnodiging is daar, want die werklikheid is nie. Trouens, in Jesaja se tyd was die teenoorgestelde waar. God het sy volk verwerp omdat sy volk Hom verwerp het.
Hulle sonde
Hulle het God nie met die toekoms vertrou nie, daarom het hulle na Filistynse waarsêers gegaan (2:6); hulle het God nie vertrou dat Hy sal voorsien nie, daarom het hulle geld bymekaargemaak (2:7a); en hulle het nie op God vertrou dat Hy hulle sal beskerm nie, daarom het hulle perde en strydwaens bymekaargemaak (2:7b). Ons kan sê: hoe simpel. Maar doen ons nie dieselfde dinge wanneer ons gekonfronteer word met wêreldgebeure nie? Wanneer verkiesings kom, of oorlog, of korrupsie – eerder as om eerste na die Here te gaan, gaan ons eerste na ons finansiële beplanner. Eerder as om 'n biduur by te woon, begin ons daaraan dink om te emigreer. Eerder as om die Here te vra wat Hy wil hê ons in die toekoms moet doen, maak ons vinnig ons eie planne.
Hulle dink hulle kan dit beter as God doen. Hulle kan vir hulself sorg. Hulle het God nie nodig nie. Sonde is hoogmoed. En dit is hoogmoed wat die mens se ondergang is. En daarom verneder God hulle. Ons sien hulle sonde in vers 6-8 en die gevolg van hulle sonde in vers 9-21, waarna daar in vers 22 'n oorgang na die volgende afdeling is.
Die gevolg van sonde
En wat is die gevolg van sonde, 2:9-21? God kom as regter. Die gevolg van sonde en die naderende oordeel is die direkte werk van God. Drie keer vind ons die woorde dat die mense moet wegkruip voor die “vrees vir die HERE en sy verhewe glansrykheid” (v 10b, 19b, 21b), wanneer Hy opstaan om die aarde te verskrik. Dit is 'n oordeel wat die krag van die mens sal wegneem. Die volslae dwaasheid van die wysheid van die mens sal verklaar. Die volslae swakheid van al daardie dinge waarop die mens vertrou. Die volslae leegheid van dit wat die mens eer.
Daar is 'n dag wat sal kom, soos ons in vers 12 lees. Die geskiedenis is nie sirkelvormig nie. Dit gaan aan. Elke dag 'n teken van God se verbondstrou. En elke dag 'n dag nader aan die vervulling van beide die seën en die vloek van die verbond.
Hierdie woorde herinner ons aan die woorde van Openbaring – waarna dit ook verwys. Openbaring 6:15-17: “Die konings van die aarde en die hoofamptenare, die chiliarge, die rykes en die invloedrykes, elke slaaf en elke vry mens het in die grotte en onder die kranse in die berge weggekruip. Hulle het na die berge en kranse geroep: ‘Val op ons, en verberg ons van die aangesig van Hom wat op die troon sit, en van die toorn van die Lam; want die groot dag van hulle toorn het aangebreek, en wie kan staande bly?’ ”
Alles waarop hulle naas God kan vertrou, is stof in die wind. God dwing hulle om dit alles weg te gooi en Hy stroop hulle kaal – sodat een van twee dinge oorbly – óf hulle sal geen ander keuse hê as om op Hom alleen te vertrou nie – sodat Hy alleen verheug sal wees – óf hulle sal heeltemal behoeftig wees.
Die les wat hulle moet leer
Hou op om julle te bekommer oor die mens, sê hy in vers 22! Dit is sy punt in dit alles! En tog het die konings aangehou om terug te gaan na die mens. Eers Agas met die koning van Assirië, daarna Hiskia met Babel. God sê: hou op daarmee. Ek is God. Ek is soewerein. Julle kan my vertrou. O, mag ons dit ook vandag besef. Dat God vir ons sal sorg. Dat Hy sy kerk sal bou. Dat die kerk veilig is. Dat dit nie mense is nie – maar God self wat haar vashou! Hy wil hê ons moet Hom volkome vertrou.
Hierdie oordeel weerspieël die toorn van God oor die sonde – en wys vir ons die omvang van Christus se lyding, maar hierdie trots is ook 'n spieël van ons harte. Ons harte is geneig daartoe, tensy hulle ook gebreek en verpletter is. Dit is hoekom Jesus gesê het: “Gelukkig is die armes van gees, want aan hulle behoort die koninkryk van die hemele” (Matt. 5:3). Ons moet verstaan: “God staan die hoogmoediges teen, maar aan die nederiges gee Hy genade” (Jak. 4:6).
Dit is eers wanneer ons onsself in die lig van God se oneindige heiligheid sien dat ons sien hoe arm ons werklik is. Dit is wat die verhale van hoogmoediges en nederiges in die Skrif onderskei.
In die boek Spreuke openbaar die Here aan ons: “Voor ineenstorting is daar trots, en voor die val is daar ‘n hooghartige gees.” (16:18) Ons sien talle voorbeelde, selfs by die konings onder wie Jesaja gedien het. Dit lyk of trots altyd die ondergang was. Van koning Ussia lees ons: “Maar toe hy magtig geword het, het sy hart hoogmoedig geraak, tot sy eie ondergang.” (2 Kron. 26:16) Net so word aan ons vertel aangaande koning Hiskia: “Omdat Hiskia se hart egter hoogmoedig geraak het, het hy nie in ooreenstemming met die weldaad teenoor hom gereageer nie. Toe het ‘n oordeel uit toorn teen hom en teen Juda en Jerusalem losgebreek.” (32:25) Vroeër of later sal trots gevolg word deur vernietiging. Vertrou nie op die mens nie. Al wat ons is, is stof in die wind.
Hoofstuk 3 lê dan vir ons uit hoe die Here hulle sal ontbloot. Dit is God wat uiteindelik oordeel. Hy neem al hulle krukke weg waarop hulle vir ondersteuning geleun het. Alle voorsiening (3:1), alle beskerming (3:2), alle wysheid (3:3). Sodat die hulpeloses oor hulle regeer. En onderdrukking en korrupsie volg waar daar geen regstaat meer is nie. Wanneer 'n nasie gevul is met sonde. Wanneer 'n kerk gevul is met sonde – dit het gewoonlik by die leiers begin. Menslike leiers lei tot 'n ineenstorting in die samelewing. Lei tot ‘n ineenstorting in die kerk. Oordeel om Homself te wys te midde van die verdwyning van leierskap. En die voorkoms van onvolwasse leiers. Die kerk raak verdeeld (3:5a), die ouderdomsgaping verval (5b), die wat niks behoort te wees nie, neem inisiatiewe. En enigiemand wat naastenby soos 'n ouderling lyk, word tot die amp verkies.
Alle sonde spruit uit hoogmoed. God wil hulle trots vermorsel. En Hy wys hulle die leegheid van alles waarop hulle vertrou. Alle sonde spruit uit die gedagte dat God nie genoeg is nie. Alle sonde sê: ek kan dit self uitvind. In vers 8 lees ons: “Want Jerusalem het gestruikel, en Juda het geval. Hulle tonge en hulle dade was teen die HERE gerig, om sy blik, wat eerbied inboesem, uit te daag.”
God sien dit alles en Hy sit as regter. Hulle het hul sonde aan die wêreld vertoon. En nou kom dit terug. Soos vers 11 sê: “Wee die goddeloses! Dit sal sleg gaan, want wat hulle hande uitgerig het, sal aan hulle gedoen word.” Want wat hulle hande uitgerig het, sal aan hulle gedoen word. Met ander woorde, hulle sal maai wat hulle saai. Net soos wat die regverdiges in vers 10 sal maai wat hulle saai. Soos Galasiërs 6:7-9 sê: “Moet julle nie laat mislei nie – God laat Hom nie bespot nie! Wat die mens ook al saai, sal hy maai. Hy wat in die vlees saai, sal uit die vlees vernietiging oes, maar hy wat in die Gees saai, sal uit die Gees die ewige lewe oes. Laat ons daarom nie moeg raak om goed te doen nie, want as ons nie verslap nie, sal ons op die regte tyd oes.”
God sien die nood van die verdruktes raak, en Hy sien reg deur al die duur klere en juwele van hoogmoediges. Dit is die grafiese prentjie wat ons in 3:16-26 kry. God verwyder dit alles. Want Hy moet self sy mense beklee – maar om dit te doen moet hulle hul naaktheid herken. En dit is wat in hoofstuk 4:1 gebeur. Hulle het niks meer om hulle smaad weg te neem nie! En dit is dan dat ons die heerlike prentjie kry wat in hoofstuk 4 volg.
Herstel: Die nuwe Jerusalem
Hoofstuk 4:2 sê: “Op daardie dag sal die loot van die HERE…”! Dis ongelooflik. Op die oordeelsdag. Die dag van die HERE het al 'n paar keer aangebreek. Ons praat oor die bestaan daarvan in 2:12, die effekte daarvan in 2:17,20, en die toedoen daarvan in 3:18, 4:1. En nou nog ‘n keer, en die gevoel wat ons almal kry is: nie weer nie! Nee, dominee. Geen oordeel meer nie!
Maar kyk – net wanneer alles veroordeel is, skyn die lig van die evangelie deur in heerlikheid en skoonheid. Die loot van die HERE sal pragtig en luisterryk wees. Ek hou daarvan; elders word daarna verwys as die tak van Dawid. Maar hier is dit die loot van die HERE. Hy behoort aan die stamboom van sowel Dawid as die HERE. Hy sal pragtig en glorieryk wees! Ja, die Here gee 'n loot wat na 'n volk kom wat Hom verwerp het. Wat in opstand gekom het. Wat hul eie pad wou gaan.
Wanneer die mense uiteindelik gebroke is en hulle skaamte herken, kom God na hulle toe. En wat volg is 'n boodskap oor heerlikheid en oorlewing, heiligheid en lewe, reiniging, nuwe skepping en goddelike inwoning, en 'n oop skuiling!
Alles van die laaste hoofstukke is met die regte kant na bo gedraai! Die dogters van Sion was hoogmoedig en het met uitgestrekte nekke gewandel, maar nou is hulle gereinig. In 4:1 is hulle desperaat vir die huwelik om skande weg te neem, maar nou sal hulle heerlikheid die bruidsdoek van 4:5 wees. Hulle het skoonheid ten alle koste nagestreef (3:16, 18), maar nou sal hulle bevrediging vind in ware skoonheid (4:2). Die heerlikheid van die Here het stad omvergewerp (2:10, 19, 21), maar nou is die heerlikheid van die Here in haar! Mislukking van leierskap het die gedoemde stad gekenmerk (3:2-7), maar die nuwe stad het goddelike leierskap gehad.
Die mense wat oor is, is verander. Hulle is heilig. En wie is hulle – dit is hulle wat opgeteken is vir die lewe, “as my Heer die vuilheid van die vroue van Sion afgewas, en die bloedskuld van Jerusalem uit haar midde weggespoel het, deur 'n gees wat oordeel en 'n gees wat wegvee.”
God sal self die vuilheid van sy bruid afwas. Hy sal die rok vol bloedspatsels skoonmaak! Hoe? Deur 'n Gees van oordeel en 'n Gees van vuur! Wie is geoordeel? Die volk? Ja, tot 'n mate – maar dit was die tak self wat geoordeel is! Deur die einste oordeel van God, aan daardie kruis. Sodat sy bloed sy volk kan reinig. Hy het die vure van God se oordeel verduur sodat sy Gees op sy volk uitgestort kon word – hulle heilig gemaak het. Dit is die Gees waaroor Jesus gepraat het wat nou in ons woon, Johannes 16:8: “En wanneer Hy kom, sal Hy die wêreld oortuig van sonde en van geregtigheid en van oordeel.”
En wanneer die mense rein is, lees ons in vers 5, gaan Hy skep (hierdie woord word net vir God gebruik – dieselfde woord as in Genesis 1:1. Dit gaan oor begin oor. ’n Nuwe begin.) Dan “sal die HERE … bedags ‘n wolk skep, en snags rook en die glans van vuurvlamme.” Dit herinner ons aan God wat sy volk lei. Aan God wat by sy volk woon in die woestynjare. “Ja, oor alles wat luisterryk is, sal dit ‘n gewelf vorm.” Hierdie woord ‘gewelf’ word altyd gebruik vir ‘n trou-gewelf. Die vroue wat desperaat was vir 'n man, het een in die HERE gevind! En ons sal gemeenskap met God hê.
Hulle sal sonder vrees in en uit kan gaan. 'n Skuiling tydens die storm. In die Eksodus was die Here nie direk beskikbaar nie, want sy heerlikheid was te oorweldigend. Maar nou, in die volle werklikheid van die heerlikheid, is daar ‘n oop toegang tot skuiling. Die teenoorgesteldes van hitte en reën omhels alle lewensomstandighede. Daar is 'n skuiling waarheen jy kan gaan – en daardie skuiling word gevind in die hoop van die tak. Hy het die weg gebaan deur oordeel en vuur – die pad geloop wat ons verdien het om te loop – sodat ons in die lig van sy pad kan wandel.
Liewe gemeente – draai om en gaan na Hom toe en word genees. Hy is die skuiling teen die oordeel wat kom. God self is die toevlug teen sy eie toorn oor sonde. Word vervul met sy Gees – sodat jy hierdie week in volle afhanklikheid van Hom gelei kan word deur sy teenwoordigheid, en nie deur jou eie wysheid nie. Mag jy met sy krag bemagtig word en nie op jou eie krag steun nie. Jy kan nie.
Hy kan. Vertrou Hom.
Amen.