PRETORIA & PRETORIA-MARANATA, 14 April
2017 AD, 9:30 (Goeie Vrydag)
Votum
Seën
Ps 22:1
Gebed
Skriflesing:
Levitikus 7:22-27 & Levitikus 17:10-14
Ps 50:3,4
Skriflesing:
Johannes 6:53-71
Sb 8:2
Skriflesing:
Handelinge 15:1-21
Sb 24:3
Teks:
Levitikus 7:26-27
Preek
Ps 118:13,14
Gebed
Geloofsbelydenis:
NGB 21 & 26
Sb 9:4,5
Kollekte
Ps 22:11
Seën
Preek: Levitikus 7:26-27
Die woord
bloed neem ‘n sentrale plek in, in die Bybel. So ook in die Belydenisgeskrifte.
So ook in die kerksang. Dink aan Psalm 50:4, om maar een van die baie
voorbeelde uit die Psalms te noem:
“Ek is jou God, my volk is jy!
Ek sal jou
geen verwyte maak
oor offers
aan My toegewy:
jou
offerbloed en offergeur
is voor My
altyd, altyddeur.”
Dink ook aan
die woorde wat ons nounet gesing het: “Die losprys was u bloed, wat U vir ons
gestort het,
waardeur
ons, rein gewas,
'n
priestervolk geword het.” (Sb 8:2)
Of dink aan
Sb 24:3:
“Tot roem en
prys van Gods genade,
die grond van ons behoudenis,
sing ons nou van sy reddingsdade
in Hom wat die Geliefde is.
Uit Hom in wie ons nou weer vry is
van skuld, deur sy verlossingsbloed”
Die woord bloed loop soos ’n rooi draad deur die Bybel. En
vandag, op Goeie Vrydag, is dit ook wat ons aandag vra.
Ek verkondig u die Evangelie aangaande Christus se bloed
met hierdie tema:
Tema: Glo in
die Evangelie van Christus se bloed
-
die verbod op die nuttig van
bloed in die OT -
die verbod op die nuttig bloed in
die NT -
geloof in die Evangelie van
Christus se bloedDie verbod op die nuttig van bloed in die OT
Die verbod
op bloed staan in Levitikus 7 in die konteks van die vredeoffer. Dit was die
enigste soort offer waar die volk ook mog saameet. In Levitikus lees ons oor
verskillende soorte offers: die brandoffer, spysoffer, dankoffer, sondoffer,
skuldoffer, vredeoffer. Die vredeoffer was dus ‘n offermaaltyd. Die priester,
en die persoon wat die offer gebring het asook sy gesin, het saamgeëet. Die
priesters het die leiding gehad, en moes toesien dat die maaltyd goed verloop.In hierdie
konteks staan die verbod op die drink van bloed.Tog is die
verbod op bloed wyer as net daardie offermaaltyd. Nie net as jy by die tempel is en ‘n
offermaaltyd geniet het, nêrens mag jy bloed drink nie.In geeneen
van julle woonplekke nie. Geen bloed van voëls of van vee nie.Nou kom die
vraag op: hoekom was dit so streng verbode? Wat is daar fout met die eet of
drink van bloed? Die HERE het selfs instruksies gegee dat die diere op ‘n
spesifieke wyse geslag moes word, sodat al die bloed eers kon uitloop.Hierdie
verbod op bloed word eers duidelik as mens besef dat in daardie tyd daar
bygelowige waarde aan die drink van bloed geheg is. Dis die rede hoekom die
HERE nie wou hê dat sy volk deelneem aan hierdie bygeloof nie. Algemeen was dit
die opvatting dat ‘n dier se lewe in sy bloed was. As ‘n dier of ‘n mens bly bloei, is dit mos
so dat sy lewe uit hom uitvloei. Nou het die mense gedink: as jy daardie bloed
van ‘n dier opdrink, veral as dit nog warm is, dan neem jy die lewenskrag van
daardie dier in jou op. Dit het jou sterkter gemaak.Die heidene
het selfs gedink dat die lewenskrag van die gode in bepaalde diere se bloed
was. As jy die bloed van so ‘n godedier sou drink, het jy dus goddelike kragte
ontvang.Opvallend is
dat ons in Levitikus 19:26 weer die verbod op die drink van bloed vind, maar
dan in kombinasie met ‘n verbod op waarsêery en towery. Dit skets die
bygelowige konteks waarbinne die drink van bloed gefunksioneer het.Daarenteen
het die HERE ‘n ander simboliek aan bloed verbind. Die bloed van die diere wat gevloei het by
die tempel, moes as plaasvervangende betaling gesien word vir die mens se eie
bloed, wat eintlik moes gevloei het.Voorlopige
genoegdoening, tot daar ‘n Middelaar sou kom wat met sy bloed werklik sou
betaal.Nou leef ons
vandag nie meer in die Ou Testament nie, maar in die Nuwe.Deur die
bloedstorting van ons Here Jesus Christus is die Oud-Testamentiese
offerwetgewing vervul. Die dierebloed met sy simboliek het ook sy vervulling
gevind in Christus. Daarom het Petrus van God ‘n visioen ontvang (Handelinge
10), dat onreine diere ook voortaan geëet mog word, en dat die offerwette nie
meer gegeld het nie. Want Christus se
bloed het gevloei. Die bloed van geslagte diere hoef ons nie meer te herinner
aan die bloed van ‘n Middelaar wat nog moet kom nie. Want die Middelaar het gekom.Die verbod op die nuttig bloed in die NT
Maar wat dan
opvallend is, is dat ons tog ook weer in die Nuwe Testament die verbod op die
drink van bloed terugvind. In Handelinge 15.Tydens sy
sendingsreise het Paulus met baie heidene in aanraking gekom, wat tot geloof
gekom het in Christus. In ooreenstemming met Petrus se visioen was dit nie
nodig vir hierdie heidene om hulle aan Moses se voedselwette te hou nie.Tog het daar
baie onduidelikheid bly bestaan, oor wat nou wel en wat nie vir hulle geoorloof
was nie. Met die gevolg dat die verskil in lewenstyl tussen die
heiden-Christene en die Joodse Christene ‘n bron van spanning in die kerk
geword het. Daarom is daar ‘n spesiale vergadering in Jerusalem gehou om
hierdie sake uit te klaar.Die apostel
Jakobus het byvoorbeeld uitgespreek:“Daarom
oordeel ek dat ons die wat uit die heidene hulle tot God bekeer, nie moet
bemoeilik nie.”Met
bemoeilik word bedoel dat hulle al die Mosaïese voedsel- en reinheidswette ook
moes nakom. Maar, vervolg Jakobus, “dat hulle hul moet onthou van die dinge wat
deur die afgode besoedel is en van hoerery en van wat verwurg is en van bloed.”
(Hand 15:19-20)Vier dinge
word hier verbied. Oppervlakkig lyk dit of hierdie vier dinge niks met mekaar
te make het nie. Maar hulle het. Hulle het naamlik al vier te make met die
heidense offerkultus. Die offerkultuur wat normaal was in byvoorbeeld
Klein-Asië, in al die stede en dorpe waar Paulus op sy sendingsreise was.Dink aan
stede soos Ikonium, Listre, Derbe, dink aan Korinthe en Athene, dink aan die
eiland Cyprus.Orals het
die vraag opgekom: hoe moet die heidense bekeerlinge nou as Christene lewe? Moes
hulle net soos die Jode begin lewe? En,
mog hulle bly deelneem aan die offertradisies van hulle stad? Oor hierdie vrae
het daar verdeeldheid bly heers. Dit het tot hierdie belangrike vergadering in
Jerusalem gelei, waarvan ons in Handelinge 15 lees. Daar het duidelikheid
gekom. Die heiden-Christene was nie verplig om soos Jode te begin te lewe nie. Maar,
wat betref die heidense offerkultus mog hulle hulle ou lewenstyl NIE voortsit
nie.Hulle moes
wegbly van alles wat deur die afgode besoedel is. Mens kan dink aan die
offermaaltye. Die vleis wat op ‘n afgod se altaar gelê het. Daardie vleis is
vervolgens by die afgodstempels verkoop. Die Christene moes hulle daarvan
onthou. Dalk onthou u, maar in die kerk van Korinthe was daar juis op hierdie
punt ook baie diskussie. Paulus skryf daaroor in 1 Korinthiërs 10. Hy begin met die stelling: alles wat in die
slaghuis verkoop word mag ek eet sonder om navraag te doen. Met navraag bedoel
hy hier dat mense sou uitvind of dit vleis was wat eers aan die afgode geoffer
was of nie. Ook, skryf Paulus, kon dit gebeur dat jy by mense gekuier het en
hulle jou uitnooi om saam te eet. Ook in daardie geval weet jy nie of die vleis
wat voorgesit word,miskien afgodsvleis is of nie.In sulke
gevalle, skryf Paulus, kan jy maar eet sonder om navraag te doen.Immers, die
aarde en alles wat daarop is behoort in elk geval aan die HERE – verwysing na
Psalm 24. Maar, wanneer ‘n mede-gelowige jou daarop sou wys dat die vleis
afkomstig is van ‘n afgodsaltaar, moenie eet nie. So gee jy jou mede-gelowige
nie aanstoot nie, en behou jy ‘n skoon gewete.En dan, naas
die vleis wat deur die afgode besoedel is, lees ons in Handelinge dat die
Christene uit die heidendom tweedens opgeroep word om hulle te onthou van
hoerery. Ook dit het verband gehou met die heidense offerkultus. Onderdeel van
die offerkultuur was tempelprostitusie. Priesters het seksuele omgang gehad met
hulle wat kom offer het. Daar was tempelprostitute en skandknape.Hierdie
seksuele immoraliteit, oftewel hoerey, was normale praktyk by die heidense
tempels in daardie dae. Die hele dorp het daaraan deelgeneem.Christene
wat egter hulle uit die heidendom bekeer het, moes by die tempels wegbly, en
dus ook by die losbandigheid wat by die tempels gehoort het.Die derde
verbod sê dat hulle hulle moes onthou van wat verwurg was.Ook hierdie
verwys na diere wat vir die afgode geoffer is. Verwurg beteken dat die bloed
nog in die vleis was, wat ook weer met die heidense bygeloof te make gehad het.En dan
vierdens moes hulle hulle onthou van bloed. Die bloed is algemeen deur die
priesters en mense wat kom offer het, gedrink. Daar is geglo dat die lewenskrag
in die bloed was. In die Romeinse wêreld het die swaardvegters, die gladiators,
sodra hulle hulle opponent gedood het, sy warm bloed gedrink. Om sodoende sy opponent se lewenskrag in
homself op te neem. Afgodery met bloed was dit.Gemeente, daar
bestaan ‘n baie ou verhaal, oor een van die martelaresse in die vroeë kerk. Dit
was ‘n vrou met die naam Biblias, wat in Lyon, Frankryk gewoon het. In daardie
tyd was daar baie verhale en misverstande in omloop oor wat die Christene
gedoen het. Daar het ‘n persepsie geheers dat Christene aan die nagmaal die
bloed van kinders gedrink het. Maar Biblias het baie verontwaardig op hierdie
valse aantyging gereageer. ‘Hoe sou ons
kinders eet, as dit vir ons as Christene selfs nie eers geoorloof is om die bloed
van diere te drink nie?’ (Eusebius, Kerkgeskiedenis
5,1,25).Uit hierdie
opmerking blyk dat Biblias op die hoogte was van hierdie verbod uit Handelinge
15. Christene moes hulle onthou van bloed.Hierdie vier
opdragte in Handelinge 15:20 het dus almal te make met die kern van die
Evangelie. Ons is van God alleen afhanklik. Ons kan nie ons eie lewe verleng
deur ander diere of mense se bloed te drink nie. Dit is afgodery. Nuwe
lewenskrag ontvang ons slegs deur Christus se plaasvervangende bloedstorting.Ja danksy sy
bloedstorting aan die kruis ontvang ons selfs die ewige lewe!
(Tema: Glo in die Evangelie van Christus se bloed)
-
die verbod op die nuttig van bloed in die OT
-
die verbod op die nuttig bloed in die NT
Geloof in die Evangelie van Christus se bloed
Glo in
Christus en in sy Middelaarswerk! So was dus die heidense en die Joodse
Christene aan mekaar verbonde: een in hulle vertroue op Christus se
Middelaarswerk alleen! Die Joodse Christene was besny, die heiden-Christene
nie. Die Joodse Christene het nie varkvleis geëet nie, die heiden-Christene
wel.Maar in
Jesus Christus, in die vertroue op sy Middelaarswerk was hulle een!Ons gaan nou
terug na die verbod in Levitikus. Dit is inmiddels duidelik hoekom die HERE die
drink of eet van bloed so streng verbied het. Dit was omdat dit ‘n afgodery
was. Dit was ‘n oortreding van die
eerste gebod: Jy mag geen ander gode voor my aangesig hê nie. Die HERE kon
hierdie bygeloof nie voor sy oë verdra nie. In sy offerwette het die HERE sy
volk die waarheid voorgehou. Met die drink van bloed kan jy nie jou lewe
verleng nie. Met die offerdier se bloed het die HERE sy volk daarom in ‘n heel
ander rigting gewys. Die offerdier was ‘n tydelike plaasvervanging. Die offerdier se bloed het gevloei, dws sy
lewe is geneem, pleks van die mens s’n. Soos die HERE in Levitikus 17:11 sê:
“Ek het dit aan julle op die altaar gegee om vir julle siele versoening te
doen, want die bloed bewerk versoening”.Die bloed
moes nie gedrink word nie, maar die bloed moes vloei ter herinnering.Eintlik het
jy die doodstraf verdien, nie hierdie dier nie. Maar God stel jou straf uit. Dit
was nie ‘n werklike betaling nie. Dit was ‘n simboliese, kultiese herinnering
aan die feit dat ‘n ware Middelaar nog moes kom.Gemeente,
sien u die verskil tussen die heidense gebruik van bloed en wat God se volk
daarmee moes doen? Die heidene sou sê oor die offerkultus by die tempel in
Jerusalem: sonde van al die dierebloed wat vloei, al die kragte daarin word
gemors! Mens sou dit moes opdrink! Dit sal jou soveel lewenskrag gee!Maar God se
volk mog die werklike stand van sake leer besef: Dierebloed help jou nie ‘n
meter verder nie. Dit is pure afgodery.En afgode
bestaan nie, hulle is leweloos.Broers en
susters, ons vier vandag Goeie Vrydag.Ons herdenk
dat die vloei van dierebloed nie meer hoef plaas te vind nie.Christus het
die bloedstroom by die tempel tot stilstand gebring. Sy lewe is geneem, as
betaling vir ons sondes. Nou mag ons in vryheid lewe, met die dankbare
voortuitsig selfs van die ewige lewe, danksy Christus se bloed!Hieraan dink
ons dankbaar terug op Goeie Vrydag. Hieraan dink ons dankbaar terug, elke keer
as ons nagmaal vier. As ons wyn drink, ter gedagtenis aan die bloed van
Christus. Dan drink ons sy bloed, sakramenteel gesproke, om daardeur nuwe
lewenskrag te kry, geestelik gevoed, versadig en verkwik te word, ja selfs tot
die ewige lewe.Net vir die
duidelikheid: dit bedoel ek nie as afgodery nie. As Christus sê in Johannes
6:54: “Hy wat my vlees
eet en my bloed drink, het die ewige lewe, en Ek sal hom opwek in die laaste
dag.” – dan bedoel Jesus dit nie op die heidense manier nie. Geen afgodery,
geen towery, geen magie met bloed nie, geen letterlik bloed drink nie! Christus
bedoel dit simbolies, sakramenteel. Nuwe lewenskrag, die ewige lewe, ontvang jy
deur in Christus se glo! Deur dankbaar te besef en te aanvaar dat Hy gekruisig
is, terwyl jy daar moes gehang het. Dat Hy deur God opgewek is uit die dood. Dat
jy ook deur God opgewek sal word uit die dood, as jy in Christus glo.So ontsluit Christus
se bloed vir u die toekoms. Op Goeie
Vrydag mag ons daarby stilstaan en dit herdenk. Hierdie dag waarop dit pikdonker geword het,
noem ons ‘n goeie dag. Dit was ‘n pikswart dag vir Christus, dit was die
absolute dieptepunt van sy lewe. Maar tog noem ons dit goed. En dit maak sin as
mens besef dat wat op daardie dag gebeur het, plaasvervangend was.Dit was
Middelaarswerk!So het Hy al
die offers van die Ou Testament vervul.Daar word
soms gevra, Christus se offer aan die kruis, watter soort offer was dit?Was dit ‘n
brandoffer, spysoffer, dankoffer, sondoffer, skuldoffer, of vredeoffer?Mens kan sê
dat in Christus se kruisoffer al hierdie offers vervul is. Christus se
kruisoffer het almal voortaan oorbodig gemaak.
Die brandoffer moes die volk se totale toewyding aan God simboliseer, en
die volk se ononderbroke gebedslewe.Die
spysoffer het gedien as dank aan God vir die hele oes wat Hy geskenk het.Die
dankoffer moes dien as die dankbare vervulling van ‘n spesifieke gelofte.Die
sondoffer moes versoening bring vir sondes wat onbedoeld plaasgevind het, vir
al ons gebreke, onreinheid, selfs siektes. En die skuldoffer moes versoening
bring vir sondes wat met opset gepleeg is. Al hierdie offers is in Christus
vervul.So het sy
kruisoffer vrede bewerkstelling tussen God en sy volk.Permanente
vrede. Ja dit was die ultieme vredeoffer.In vandag se
lewe is daar baie van ons wat nie meer elke dag met bloed in aanraking kom nie.
Baie mense gril daarvan net om bloed te sien, laat staan om dit te drink. Tog
bly die werklikheid vandag nog net soos in die verlede, en alle dokters,
verpleegsters en paramedici sal dit dadelik beaam:as jou bloed
uit jou vloei, vloei jou lewe uit jou uit. Daarom staan bloed tereg simbool vir
jou lewe. As Christene heg ons egter nie bygelowige waarde aan bloed nie.Maar ons
besef des te meer dat die feit dat Christus se bloed gevloei het aan die kruis,
dus die feit dat sy lewe geneem is, uit Hom uitgevloei het, dat dit sy
Middelaarswerk vir ons was! Wat ‘n
voorreg om so die diepe en ryke betekenis van die Evangelie te besef. Wat op
Golgota gebeur het, was iets wat ‘n ewigdurende impak het op almal wat in
Christus glo.Daarom vier
ons hierdie Goeie Vrydag elke jaar weer. Tussen hakies, daar is mense wat
beweer dat Christus eintlik op ‘n Donderdag gekruisig is. Dan sou die Bybelse uispraak dat Hy drie dae
en drie nagte in die graf was, meer sin maak.Dit voer te
ver om nou hieraan aandag te skenk.Feit bly dat
Hy gekruisig is, en dat dit ‘n oneindige goeie dag vir ons was.Oor sy kruisoffer
sal ons daarom bly sing.Eerstens met
die woorde van die Psalms, wat profeties na Golgota toegewys het.Dink
byvoorbeeld aan Psalm 118:13, wat profeteer oor ons Messias:Geseënd is die grote Koning
wat aankom in die HEER se Naam;
geseënd uit die HEER se woning
is volk en Koning altesaam.
Die HEER, die God van ons betroue,
Hy kom ons met sy ligglans teen;
bind dan die offerdier met toue
en lei dit na die altaar heen.
Profeties
wys hierdie offerdier op Christus.En tweedens
sing ons ook met nuwe liedere, soos hierdie een:In die kruis sal’k ewig roem,
En geen wet sal my verdoem.
Christus het die vloek gedra vir my,
Christus het vir my gesterf,
Het genade vir my verwerf,
Ek is van dood en sonde vry.
Amen.
(kyk in preek)